Een van de grootste veranderingen in kijkgedrag is de verschuiving van traditioneel, lineair televisiekijken naar on-demand content. Lineaire televisie, waarbij programma’s op een vaste tijd worden uitgezonden, wordt steeds minder populair, vooral onder jongere generaties. In plaats daarvan geven veel kijkers de voorkeur aan streamingdiensten zoals Netflix, Disney+ en Videoland, waarmee ze hun favoriete series en films kunnen kijken wanneer het hen uitkomt.
Uit onderzoek blijkt dat vooral jongere generaties hun media-consumptiegedrag drastisch hebben veranderd. Zij verwachten niet langer gebonden te zijn aan een vast uitzendschema, maar willen zelf bepalen wat ze kijken en wanneer. Traditionele zenders hebben dit opgemerkt en bieden steeds vaker de mogelijkheid om programma's uitgesteld te bekijken via apps en online platforms. Dit stelt kijkers in staat om programma's tot enkele dagen na de uitzending terug te kijken, wat leidt tot een nieuwe vorm van tv-consumptie die meer aansluit bij onze flexibele levensstijl.
Naast on-demand kijken is ook multiscreen-kijken een trend die sterk in opkomst is. Mensen kijken steeds vaker televisie terwijl ze een tweede scherm gebruiken, zoals een smartphone of tablet. Dit tweede scherm wordt vaak gebruikt om tijdens het tv-kijken extra informatie op te zoeken over het programma of de acteurs, of om via sociale media te discussiëren over wat er op dat moment gebeurt. Deze ontwikkeling verandert de manier waarop we televisie kijken, omdat het een interactiever en meer betrokken ervaring creëert.
Voor mediabedrijven betekent dit dat ze rekening moeten houden met het feit dat hun kijkers niet altijd hun volledige aandacht bij het televisiescherm hebben. Veel zenders spelen hierop in door interactieve content aan te bieden, zoals polls, live chats en exclusieve informatie op sociale media, om het publiek betrokken te houden. Multiscreen-kijken maakt het mogelijk om meer informatie en context toe te voegen aan programma’s, waardoor de kijkervaring dynamischer en rijker wordt.
Uitgesteld kijken, waarbij programma's tot dagen na de oorspronkelijke uitzending worden bekeken, is een andere belangrijke ontwikkeling. Dit verandert niet alleen het kijkgedrag, maar ook hoe kijkcijfers worden gemeten. Omdat traditionele meetmethoden zich vooral richten op live tv-kijken, geven deze cijfers niet langer een volledig beeld van het werkelijke kijkgedrag. Het Nationaal Media Onderzoek (NMO) heeft daarom nieuwe meetmethoden en rapportageregels ingevoerd om beter inzicht te krijgen in het totale kijkgedrag, zowel live als uitgesteld.
Het vernieuwde kijkonderzoek van NMO bestaat uit verschillende fasen. In de eerste fase wordt het lineaire kijken op traditionele tv-schermen gemeten, inclusief uitgesteld kijken tot zes dagen na de oorspronkelijke uitzending. Vervolgens wordt ook online kijkgedrag via apps en websites toegevoegd. In de derde fase wordt zelfs het buitenshuis kijken meegenomen, met behulp van technologie die het geluid van tv-programma's herkent en zo registreert wat gebruikers op andere locaties kijken. Door deze nieuwe aanpak kan NMO een vollediger beeld schetsen van het kijkgedrag, wat belangrijk is voor mediabedrijven om hun strategieën aan te passen.
Het veranderende kijkgedrag heeft een grote invloed op hoe mediabedrijven hun content aanbieden en hoe ze omgaan met kijkers. Traditionele tv-zenders moeten concurreren met streamingdiensten en hebben hierdoor hun modellen aangepast om on-demand en online opties aan te bieden. Dit zorgt ervoor dat ze relevant blijven en inspelen op de behoefte aan flexibiliteit en keuzevrijheid van hun publiek. Daarnaast moeten bedrijven meer inspanningen doen om betrokkenheid te creëren, bijvoorbeeld door interactieve en exclusieve content aan te bieden voor kijkers die ook andere apparaten gebruiken tijdens het kijken.
Voor de toekomst kunnen we verwachten dat deze trends zich verder zullen ontwikkelen. De opkomst van kunstmatige intelligentie zal bijvoorbeeld bijdragen aan nog betere gepersonaliseerde aanbevelingen, zodat kijkers sneller content vinden die bij hun voorkeuren past. Ook zullen streamingdiensten en tv-zenders waarschijnlijk meer samenwerken en bundels aanbieden, zodat consumenten toegang krijgen tot veel verschillende content via één abonnement.
Ons kijkgedrag is in korte tijd ingrijpend veranderd, en deze veranderingen zijn waarschijnlijk blijvend. Met on-demand kijkopties, multiscreen-kijken en uitgesteld kijken hebben we meer controle over wat en wanneer we kijken. Voor mediabedrijven betekent dit dat ze zich moeten blijven aanpassen en investeren in technologie die aansluit bij deze nieuwe gewoonten. Het resultaat? Een flexibele, interactieve kijkervaring waarin de kijker centraal staat. Of we nu kijken op de bank, onderweg of op meerdere schermen tegelijk, de manier waarop we televisie consumeren, is dynamischer en persoonlijker dan ooit.
Terug